NA WOORD

NASCHRIFT.

Om iets meer te kunnen begrijpen van het land DPRK oftewel NKorea moeten we even terug in de geschiedenis.

Begin vorige eeuw werd heel Korea door Japan bezet. Deze bezetting duurde tot 1945 en mede door het verzet onder leiding van Kim werden de Japanners verdreven. Kim was de grote held. Aan het einde van de tweede wereldoorlog wisten de geallieerden eigenIijk geen raad met Korea en dachten dat het niet op zichzelf kon overleven, daarom werd een tijdelijke verdeling, een soort protectoraat, ingevoerd. Een noordelijk deel gesteund door Rusland en China en een zuidelijk deel gesteund door de westerse geallieerden. Het noorden had een succesvolle industrie, terwijl het zuiden hoofdzakelijk agrarisch en armer was. Kim wilde graag ??n natie en zag in 1950 zijn kans schoon dat te verwezenlijken, met toestemming en support van Rusland en China. De geallieerden hadden veel van hun troepen teruggetrokken uit het zuiden, omdat hun aanwezigheid minder relevant werd, dachten ze nog. Kim viel gewoon het zuiden binnen en verraste iedereen daarmee. De VN pikte dat niet en onder leiding van USA werd een tegenoffensief gestart, het zuiden werd op een haar na onder de voet gelopen. Door de inzet van de VN verloren de noorderlingen terrein en moesten zich gaandeweg terugtrekken, maar opgeven deden ze niet. Amerika besloot om met bombardementen het noorden op de knieën te krijgen. Intussen draaide de propaganda machine van Kim op volle toeren en hij manipuleerde de geschiedenis zodanig dat hij bewijzen beweert te hebben dat Amerika de oorlog was begonnen aan de hand van onderschepte correspondenties en telexen. Feit is dat het noorden kompleet plat werd gebombardeerd. Na de wapenstilstand riep Kim zichzelf uit als overwinnaar. Ieder kontakt met de buitenwereld werd afgesneden en het noorden werd in rap tempo wederopgebouwd en welvarend. Zelfs zuiderlingen immigreerden naar het toen veel welvarender noorden. Kim was en bleef de grote held mede door repressie en totale isolering. De bevolking ziet hem nu als hun redder en als zodanig worden de opvolgers ook gezien.

Weer terug .

Dinsdag 7 mei 

Na een onrustige nacht, waarin ik slecht heb geslapen, al om half vijf klaarwakker. Tegen zessen toch maar douchen en koffer en rugzak verder organiseren voor vertrek. 

Om half zeven maar naar de receptie in afwachting van de taxi. De receptionist die nachtdienst gehad schijnt te hebben lag nog languit op een stretcher achter de balie en schrok wakker van mij. Wij begrepen elkaar nauwelijks maar hij toverde zijn smart phone tevoorschijn en daar werd alles keurig wederzijds vertaald. Maar toch begreep hij maar niet dat ik twee consumpties die ik gebruikt had, gewoon wilde betalen. In plaats daarvan gaf hij me twee consumpties en wilde er niet voor betaald hebben. We begrepen elkaar dus absoluut niet.  Goed ik heb die maar in dank aangenomen en vriendelijk dank je wel geknikt. Jammer, want op de luchthaven moet ik ze weer weggooien. Om kwart voor zeven stond de taxi klaar en ook met de chauffeur was communicatie alleen mogelijk via de smart phone, en die bleef tot het allernoodzakelijkste beperkt. Na een uur rijden komen we op de AirPort en hij zet me keurig af bij terminal 3. Inmiddels heb ik wat ervaring in deze doolhof en ga direct naar de BA incheckbalie, maar daar is nog niemand helaas. Vertrek is gepland om 11:30 en het is nu bijna 08:00 uur. Even koffie genomen in een barretje.  Inmiddels ging de balie open kon ik mijn koffer afgeven. Op naar de gate, dat gaat weer via het bekende treintje en dit keer vrij soepel ook bij de security. Ik heb in Beijing lang gezocht naar een koffiebeker als souvenir maar nergens iets geschikt gevonden, wil iets met MAO bij gebrek aan beter. In de terminal ontdekte ik warempel een Beijing beker weliswaar  met het beeldmerk van Starbucks maar toch gekocht. Eerder heb ik ook een basebal petje met Beijing erop aangeschaft. 

Hoe het verder loopt vandaag dat zien we nog wel dan. Met een kleine vertraging kunnen we aan boord gaan. Als alles goed gaat zouden we om 12:00 vertrekken, dan is het 06:00 Nederlandse tijd. 

Uiteindelijk vertrokken we om even na 12:00. 

Na een lange dagvlucht komen we in de middag aan in London. Onderweg geprobeerd wat slaap te pakken, maar dat viel tegen. Aangekomen in London even met Leinie gebeld dat de aankomst in Dusseldorf volgens schema zal zijn. 

Moe, voldaan en met een rugzak boordevol herinneringen eindelijk weer thuis. Die herinneringen moeten nog allemaal even op zijn plaats gaan vallen de komende tijd evenals de honderden foto's.

Maandag in BEIJING

Maandag 6 mei.

Zoals eerder gemeld vandaag wat rustig aan gedaan, en vooral in de buurt van een toilet blijven. Ik heb een wandeling door de buurt gemaakt vlakbij het hotel, waar ook het tjen à men plein is gelegen, dus ik dacht dat wil ik nu wel eens in het echt zien. Maar helaas alles was afgesloten en je komt er alleen in via een sluis met security check. Daar stonden ellenlange rijen dus daar ben ik maar weer weg gegaan. Het blijkt dat vandaag nationale feestdag is en iedereen vrij heeft, dus vandaar die drukte. De tijd heb ik ook benut om mijn verslagjes uit te werken op de iPad, dat kon ik fijn doen in de Starbucks op de bovenetage met een beker hot chocolate naast me. Geen mens die zich eraan stoort dat je hier uren zit te werken. Voor de afleiding ga ik een wandeling rondom het plein maken en geniet van de kleine winkeltjes in de smalle zijstraatjes, waar van allerlei dingen worden aangeboden, je kunt het zo gek niet bedenken of je kunt het er kopen. In de grote winkelstraat is alles veel duurder en met een beetje afdingen in de zijstraatjes heb je wel eens een mazzeltje. Tijdens een wandeling werd ik plots aangesproken door een westers uitziende dame die vroeg of Engels sprak, toen ik dat bevestigend beantwoordde vroeg ze naar een of ander winkelcentrum, maar ik had ook geen idee. Toch liepen we een tijdje samen op en hadden we leuke conversatie. Zij kwam uit Australië en ging verder door naar Mongolië onder andere. Vervolgens heb ik weer geprobeerd op het grote plein te komen zonder het gewenste resultaat. Verdere pogingen heb ik maar achterwege gelaten. De rest van de dag heb ik weer besteed aan het uitwerken van mijn notities die ik thuis op de reisblog kan plaatsen. Foto's moet ik nog even uitzoeken. Inmiddels contact met het taxibedrijf dat mij morgenvroeg om 07:00 uur moet komen ophalen om naar het vliegveld te brengen voor de vlucht naar huis, die gaat om 11:40. Om tot de slotsom te komen dat vandaag een verloren dag is geweest. Dus maar op tijd naar bed, want morgen vroeg eruit en geen ontbijt want dat is pas na 07:00 uur beschikbaar. Soms lopen dingen anders dan gepland.

Aankomst en verblijf in Beijing

Zondag 5 mei

Om 08:45 uur aangekomen in Beijing. Hier wordt het spannend om het hotel te vinden, er is immers geen transfer omdat volgens zeggen het hotel om de hoek zou liggen. De reisbegeleider was zo vriendelijk om dat ook uit te zoeken op zijn navigatie. Google maps en andere Google items werken niet in China. Volgens hem zou het 15 minuten lopen moeten zijn aan dezelfde straat als het centraal station. Voor de zekerheid toch maar een taxi en de begeleider legde de chauffeur in Chinees en via zijn mobieltje uit waar ik heen zou moeten. Dat kwartiertje lopen werden inmiddels drie kwartier met de taxi en we draaiden een obscuur uitziend straatje in, je kunt je voorstellen dat de schrik mij om het hart sloeg. Zeker toen hij stopte en riep hier is het. Ik dacht dat kan niet waar zijn en hij gaf me de telefoon en die dame van dat zogenaamde hotel bevestigde dat het juist zou zijn. Oké met lood in mijn schoenen naar binnen. Het is een echte volksbuurt waar het leven zich op straat afspeelt, niks mis mee hoor, maar niet wat ik in eerste instantie had verwacht. De taxi kostte 29 RMB (de chinese munt), die had ik net op tijd nog gekocht van de begeleider.

De receptioniste herkent mijn voucher dus dit moet het zijn, maar mijn kamer is pas om 13:00 uur beschikbaar. Ik laat mijn koffer en rugzak achter en ga aan de wandel. Bij Starbucks eindelijk weer eens lekkere koffie boven op het terras in het zonnetje. Vervolgens weer aan de wandel op zoek naar een geldautomaat, want zonder Chinees geld kom je hier niet veel verder, ze nemen geen dollars of euro's aan. De enige ATM die ik vond accepteerde geen van mijn cards. Zelfs in de McD worden geen dollars aangenomen. Van het laatste Chinese geld bij McD een hot chocolate gekocht, wat een ramp. Ook een alleraardigste mevrouw die me wilde helpen, kwam er samen met mij niet uit en nergens een bank te vinden. In de grote winkel boulevard staan tal van bronzen beelden die een ambacht uitbeelden dat verwijst naar een van de winkels in de nabijheid. Heel mooi. Gelukkig wel mooi weer. WiFi doet het buiten ook al nergens. Zo vriendelijk en behulpzaam ik de Koreanen heb ervaren, zo lomp en absoluut niet genegen om te helpen zijn de chinezen, tot nu toe. Voordat ik deze reis begon dacht ik nog simpel aan Chinees geld te kunnen komen door overgebleven dollars om te wisselen of geld uit de muur te trekken. Dat is een grote misser dus.

Ik moest even nodig gebruikmaken van een openbaar toilet, dat is een belevenis, twee hurk toiletten en een gewoon zit toilet, daartussen een klein schotje, geen deur. Wel een beetje schemerdonker. Ja, je moet je aanpassen. Intussen weer een bank gevonden, nu de Postbank, maar die gaat pas om 13:00 uur open, even gewacht dus, maar helaas geen cash, ze stuurde mij naar een andere bank, daar stonden tal van ATM machines, maar geen van alle accepteerde mijn cards en er was ook geen balie.

Na 13:00 uur maar eens naar de hotelkamer, benieuwd waar ik terecht zou komen. Wat schetst mijn stomme verbazing dat ik achter een oude gevel in een hypermodern hotel tegenkom. Het blijkt een oude bakkerij te zijn geweest die ze een jaar geleden hebben omgebouwd tot hotel met behoud van de originele voorgevel. Van alle gemakken voorzien, zo geweldig lux, zelfs een hypermodern toilet met verwarmde bril en warmwater spoeling en hetelucht droging. Hier werkt WiFi uitstekend. Via de app gebeld met Leinie. Vervolgens toch weer op zoek naar een echte bank en die ook gevonden, hier kan ik echt geld wisselen. De procedure om echter 30$ om te zetten in de nodige RMB is tijdrovend en duurde ruim een half uur. Eerst werd een iets ouder uitziend 20$ biljet geweigerd. Uitgebreid werden mijn paspoort en visum gecontroleerd en gekopieerd. De drie biljetten die ik afgaf gingen door meerdere handen en door twee geld telmachines. Eindelijk waren meerdere employees het eens over de transactie en kon overgegaan worden tot uitbetalen van maar liefst 200 RMB. Eerst moesten ze ook nog precies weten in welk hotel ik overnacht.

Ik voelde me de koning te rijk met zoveel geld op zak. Nu zou ik met gemak inkopen kunnen doen. Het blijft echter beperkt tot een petje en een beker. De oorlog in mijn inwendige gedeelte verhinderde dat ik van enige maaltijd gebruik ging maken en beperkte me tot een stuk of wat bananen.

Ik kreeg een smsje van de operator van de geplande toer, die gepland stond voor maandag, dat ik om 06:50 uur klaar moest staan bij een metro station in plaats van dat ik opgepikt zou worden om 08:00 uur in de lobby van het hotel. Terwijl 's middag nog door de receptie van het hotel was gebeld naar de operator of dat ophalen om 08:00 uur ook wel klopte en dat werd bevestigd. Geen idee waar die metro is en hoe er te komen. In overleg besloot ik om er maar van af te zien, ook al omdat de eerder genoemde oorlog nog voortduurde. Dan is een dagje rust beter. Ook ORS ingenomen. Lang met Leinie gesproken via de app, dat is voor mij kostenloos. Met mijn mobieltje is bellen niet mogelijk gebleken.

Van Pyongyang naar Beijing per trein

Zaterdag 4 mei

Dag van vertrek. Om 09:30 uur gaat onze bus met onze vaste begeleiders naar het centraal station, waar we afscheid nemen van de begeleiders, soms een beetje emotioneel. Je hebt toch negen dagen lief en leed met elkaar gedeeld, en de kans dat je elkaar nog eens zult ontmoeten is erg klein. De trein vertrekt om 10:30 uur. Hoewel we een zes persoons (slaap)coupe hadden gereserveerd werden we met zijn vieren ondergebracht in een luxere vier persoons coupe, dus lekker ruimte voor ieder van ons. Deze vier zijn naast mijzelf de twee Spanjaarden en de vaste begeleider van Koryo tours. Met een rustig gangetje van ik schat 30-40km/h schuiven we door het platteland. Rond het middaguur ga ik samen met de begeleider naar de dining Car om de lunch te gebruiken weer puur Koreaans, waarschijnlijk is daar iets mis gegaan want later ontstond er een aardige herrie in de inwendige mens, wat toch wel uitmondde in een komplete oorlog. Ondanks dat heeft het goed gesmaakt. Rond 14:00 uur een langere stop. Na ruim drie kwartier zet de trein zich weer in beweging. Het toilet is een hurk wc, geen papier. Wel redelijk schoon. Onderweg zie je hier en daar op het platteland dat de was en de afwas in een stroompje gedaan wordt ondanks het extreme lage waterpeil. Regelmatigzie je langs de route personen die een vlag gestrekt houden ofwel groen, geel of rood, kennelijk de manier van seinen naar de machinist. Het landschap is slaapverwekkend saai en glooiend, steeds hetzelfde met af en toe een kleine nederzetting met standaard eenzijdige bebouwing, veelal agrarisch georiënteerd. Ik krijg de indruk dat het erg droog is, op een enkele rivier na staan bijna alle stroompjes en beekjes praktisch droog. Deze moeten dus wel voor de nodige irrigatie zorgen op de meest voorkomende rijst velden. Overal wachtposten in uniform met grote schijnwerpers. De communicatie met de medereizigers is en blijft moeilijk. Zij spreken een Australisch soort engels en wel zo rap dat het nauwelijks te volgens is, en daarbij werkt mijn hoorapparaat ook niet echt mee. Dat is de enige tegenvaller op deze reis. Voor de rest heb ik me geconcentreerd op wat er wel te zien is. Ik heb dus heel veel gezien en ontzettend veel indrukken opgedaan. Een mens heeft tenslotte meer zintuigen dan alleen zijn oren. Kortom een onvergetelijke reis die ik nooit had willen missen. De foto's zullen deze verhaaltjes alleen maar completeren. Dat het aantal toeristen toeneemt is alleen maar positief voor dit land en voor wederzijds begrip. Mijn visie op dit uitzonderlijke land is toch een beetje bijgesteld, niet dat ik het met alles eens ben hoor. En ik heb in die negen dagen ook maar een heel klein deel van het grote land gezien. Ergens zal er ooit een kentering komen daar ben ik en met mij velen, van overtuigd. Je ziet steeds meer mensen met een mobieltje, nu nog op een afgeschermd binnenlands netwerk, maar de techniek staat niet stil en de bevolking ziet toch ook hoe de toerist erbij loopt. Daarnaast is er al wel een speciaal mobiel netwerk voor buitenlanders, maar dat is nu nog waanzinnig duur, zelfs voor de toerist. Telefoonverkeer via de vaste lijn is al mogelijk vanuit de hoofdstad. Zo worden er steeds kleine stapjes gezet. Zelf heb ik drie keer rechtstreeks met thuis kunnen bellen. De oude miserabel uitziend flatgebouwen worden in snel tempo gerenoveerd en er verschijnt steeds meer luxe nieuwbouw. In de hoofdstad is ook druk verkeer ook met privé auto's. Je ziet wel veel groepjes mensen die uiteenlopende klussen lijken te doen, allemaal puur handwerk zowel in de stad als op het platteland. Veel werk wordt gehurkt gedaan met voeten plat op de grond, kennelijk leent zich de Aziatische lichaamsbouw daar uitstekend voor.Regelmatig zien we ossewagens en ossen die een ploeg voorttrekken is hier heel normaal. Een enkele keer een tractor. Tegen 16:00 uur komen we met vertraging aan in de grensplaats Sinuiju aan de NKoreaanse kant. Ruim twee uur hebben we daar stilgestaan. Diverse officials komen langs, paspoort en visum ophalen, diverse formulieren worden ingevuld en ieder formulier weer door een ander iemand opgehaald en gecontroleerd. Het aantal telefoons en camera's wordt gevraagd. Dan komt er iemand die willekeurig mijn rugzak binnenste buiten draait en de rest van de bagage negeert. Niks bijzonders. Dan gebeurt er een tijdje niks totdat iemand met een metaaldetector langskomt en iedereen daarmee aftast. Eindelijk krijgen we paspoort terug, het visum blijft ingenomen, je krijgt ook geen stempels in het paspoort. Eerst nog even de gelegenheid gebruiken om uit te stappen en op het perron de benen te strekken. Ik dacht even slim te zijn om eens even te kijken wat voor locomotief er wel voor zou staan, maar dat gaat niet helaas. Vervolgens gaat de trein over de grensrivier naar de Chinese grensplaats Dandong.In Dandong allemaal met alle bagage uit de trein en door de douane heen. Er staan enorme rijen, maar omdat onze trein vertraging had, lukte het om langs de hele rij te gaan en direct door naar de douane en door de scanner, anders zouden we de aansluiting kunnen missen.Bij de Chinese douane dreigde er even wat mis te gaan door een misverstand. Ik gaf mijn paspoort en op de display kwam keurig Nederlandse tekst die vroeg om vingerafdruk etc. Ik meende dat zij vroeg om mijn vliegticket dus ik dook in de rugzak, maar ik moest alleen maar mijn vingerafdruk maken en bril afzetten voor de foto. In Dandong zag ik ook enkele moderne HSL treinen, die speciale lijn loopt ook in rechte lijn langs het oude spoor.

Nadat we net op tijd zijn ingestapt gaat de trein een stuk terug en koppelt op een ander spoor met een klaarstaande trein. Ondertussen duurde deze stop ook alweer meer dan een uur en na anderhalf uur gaan we dan. Even contact kunnen maken met Leinie via de app, telefonisch niet mogelijk. Diverse appjes binnengehaald, maar dat kost wel beltegoed. Slechts geslapen in de trein.

Dag in NAMP'O

Vrijdag 3 mei

De laatste volledige dag in NKorea. Wederom schitterend weer, 24gr.Na het ontbijt rijden we naar de Deltawerken van Namp'o. Ongeveer vergelijkbaar met onze afsluitdijk, aan de ene kant de zee die soms aardig tekeer kan gaan en aan de andere kant de grote rivier de Taedong, die hier in de zee moet uitmonden. Het getijdeverschil kan hier tot wel 7 meter bedragen en er zijn in het verleden heel wat slachtoffers gevallen en oogsten daardoor vernietigd. Nu is een en ander beheersbaar in combinatie met een drietal sluizen voor zeeschepen en binnenvaart, voornamelijk een vissersvloot. Namp'o schijnt de grootse en belangrijkste zeehaven van NKorea te zijn. Deze deltawerken zijn een van de grotere prestigewerken van de overheid en dat laten ze aan alle kanten blijken. Met recht een prestatie van formaat, een dijk van ongeveer 8 kilometer waarop een tweebaansweg en spoorweg. Uitgebreid worden we geïnformeerd over deze deltawerken. Vervolgens rijden we de dijk weer terug naar Namp'o en krijgen we een kijkje in een mineraalwater fabriek. Mineraalwater is essentieel omdat kraanwater niet drinkbaar is. We krijgen een blik in de fabriek zelf die van een hoge kwaliteit lijkt te zijn kompleet met geautomatiseerde bedrijfsvoering en dat moeten we uitgebreid in ogenschouw nemen. Er wordt vooral nadruk gelegd op targetingmogelijkheden die dagelijks gehaald moeten worden en reken maar dat wij te zien krijgen dat ze die met procenten kunnen overschrijden. Ook maken we een wandeling naar de bron zelf. Er wordt nog wel een beetje koolzuur aan het water toegevoegd. Deze fabriek produceert water in flessen, terwijl wij gewend zijn om mineraalwater te drinken uit plastiek flesjes van een halve liter. In tegenstelling tot de heenreis gaat de terugreis naar Pyongyang over de praktisch lege vierbaans autosnelweg. Op sommige plekken korter bij de stad zelf worden deze snelwegen zelfs tienbaans. Toch wel een verschil met de binnenwegen eerder. Maar hobbelig blijft het. Het weer is weer prima. We genieten een goede lunch waarna een bezoek aan de nationale bibliotheek waar duizenden boeken zijn verzameld, ook buitenlandse, maar aangenomen mag worden onder strikte controle. We zien diverse leeszalen en computers waar zelfs Windows op schijnt te draaien, maar geen verbinding mogelijk buiten het land. Naar het schijnt allemaal naar de laatste standaard. Na even rondkijken geen andere boeken ontdekt dan Koreaans, Russisch en een enkele Engels boek in dit geval van Harry Potter. De pracht en praal van deze immense gebouwen zijn formidabel en duidelijk bedoeld om indruk te maken, niet alleen op ons als toerist, maar ook de lokale bevolking is duidelijk trost op wat er gepresteerd is. Het is erg druk in de verschillende leeszalen. Deze bibliotheek is een van de gebouwen aan het grote plein, die we weleens op tv zien bij grote parades. Verrassend is het volgende bezoek aan een borduur bedrijf. Je zou bijna zeggen borduurfabriek maar dat doet het edele handwerk dat hier bedreven geen eer aan. Hier worden met uiterste zorg en precisie de mooiste kunstwerken geborduurd door vlijtige en rustig werkende meisjes en vrouwen. Indrukwekkend zijn de gerealiseerde kunstwerken en kunstwerkjes. Allemaal te koop voor vaak grote bedragen maar dat is ook begrijpelijk. Er zitten ook vele uren in elk werk. Als extra gaan we bowlen en/of genieten van een ijsje in de bar. Met een klein groepje van vijf zitten we in de bar en wachten tot de bowlers hun game afgerond hebben.

We maken een wandeling op het grote plein, waar in de tegels nummers geschreven zijn kennelijk voor de opstelling van de diverse parades. Waarna we een korte wandeling langs de rivier de Teadong, maken met weer een monument, ter afsluiting van deze middag maken we een wandeling over de grote promenade. Dat brengt ons bij het laatste onderdeel van deze dag, een pizza restaurant waar we echte pizza's geserveerd krijgen in diverse smaken met heerlijke toppings en aangevuld het Koreaanse specialiteiten. Kortom een mooie afsluiting van deze dag. Wat opvalt is dat elk restaurant zijn eigen uniform heeft voor de serveersters. Op de terugweg stoppen we even om in het donker een waar schouwspel te zien. Een van de markantste gebouwen is een hotel in de vorm van een raket en 's avonds wordt daar een unieke led en neon show op vertoond die werkelijk uniek genoemd mag worden. We krijgen ruim gelegenheid om dat te bewonderen en dat doen we dan ook. Terug naar het hotel krijgen we in de bus uitleg over de procedure van vertrek, morgen. Er zijn twee groepen; de eerst groep gaat per vliegtuig naar Beijing en vertrekt al redelijk vroeg. De anderen gaan per trein en die vertrekt rond 10:30uur. Iedere groep wordt apart per eigen bus met onze begeleiders vervoerd. Onze groep die per trein vertrekt gaat om 09:30 per bus naar het station. Er wordt alvast afscheid genomen van de medereizigers die eerder vertrekken.

Het hotel waarin we ondergebracht zijn is uiterst lux en van alle gemakken voorzien. Dat verwacht je niet in dit land, maar kennelijk alleen voor de toerist en enkele gepriviligeerden. Je ziet ook af en toe zakenlui. We hebben veel opmerkelijke dingen gezien in deze week, jammer genoeg weinig contact met de bevolking voornamelijk door de taalbarrière. Contact wordt volgens mij ook niet bevorderd. Het verschil met het platteland is enorm, daar zie je uitsluitend voetgangers en fietsers. Van alles en nog wat wordt op de fiets of op de rug vervoerd. Plattelanders komen niet of nauwelijks in de stad, daarvoor hebben ze een special permit nodig en vandaar ook de diverse checkpoints die we onderweg tegenkwamen.

Nog meer te zien in PYONGYANG

Woensdag 1 mei

We zijn halverwege deze trip. Het ontbijt is goed, veel Aziatische kost en een klein beetje Europees of westers. Vandaag zou de 1 mei viering moeten zijn, maar het is niet helemaal duidelijk wat onze groep gaat doen of wat we te zien krijgen. Soms wordt een programma op het laatste moment omgegooid of gecanceld zonder enige uitleg. Eerst gaan we naar het geboortehuis van de grote leider, na een forse wandeling door een park. Dit huis is helemaal geconserveerd en als een soort eerbiedwaardige plek ingericht om te laten zien hoe eenvoudig men leefde destijds. Er is kosten nog moeite gespaard om iets moois en indrukwekkends van het park erom heen te maken. Velen gebruiken deze vrije dag om ook naar deze plek te komen waarschijnlijk als eerbetoon. Het is dan ook erg druk en groep voor groep wordt tot het geboortehuis toegelaten. Vervolgens gaan we naar een groot pretpark waar velen zich vermaken met achtbaan, botsauto's en draaimolens. Ook hier weer is het door de vrije dag behoorlijk druk en we krijgen ruim een uur om hier rond te kijken en de sfeer te proeven. Contact met de bevolking is er nauwelijks, dat is eigenlijk niet zo verwonderlijk, want we verstaan of begrijpen elkaar moeilijk. Vlak voor vertrek krijgen we van de begeleidster een aangename verrassing in de vorm van een overheerlijk ijsje. De attracties zien er behoorlijk gedateerd uit en kunnen hier en daar wel wat verf en olie gebruiken, maar men vermaakt zich uitstekend, misschien bij gebrek aan beter vertier. De volgende stop is bij een ere begraafplaats voor gevallen martelaren en verzetstrijders, waar wederom namens de groep een eervolle bloemenceremonie plaatsvindt. Ieder graf is voorzien van de buste van de gevallene. Op weg naar de lunch stoppen we even bij het hamburger restaurant waar we gisteren waren voor een plaspauze. Op naar de lunch. Bij de ingang een drukte van jewelste met tientallen bussen, dus wij moesten een heel eind lopen om bij de gereserveerde BBQ plek te komen. In dit geval is het een groot park waar het lijkt of de hele stad er is neergestreken. Een heuvelachtig park waar ieder groepje een kleed uitrolt, waar er maar plaats is, en zich te goed doet met spijs en dank zelf meegebracht. Voor ons waren BBQ plekken gereserveerd waar we ons tegoed konden doen aan hoofdzakelijk eend en van alles daar om heen. Een ronde betonnen tafel met in het midden de vuurplek met kooltjes. Kennelijk toch iets verkeerds gegeten want ik kreeg ruzie met mijn ingewanden. Ons volgende doel is het circus, een immens gebouw, zeg maar een circustheater. Ik was er net op tijd om de herrie in mijn ingewanden tot kalmte te brengen. Ruim een uur lang groot acrobatisch spektakel van verschillende groepen, afgewisseld met clowns en muziek en dansgroepen. Van hier gaan we naar weer een andere supermarkt verdeeld over een drietal etages, daar krijgen we een uur de tijd om rond te snuffelen. Wel eerst geld omwisselen. Ik kijk mijn ogen uit wat er zoal te koop is, je kunt het haast niet bedenken of het is er gewoon, zelfs kompleete warmtepompen en eigen stroomvoorziening met zonnecellen. Ik wilde er twee notitiebloks kopen, maar helaas ik mocht er maar een meenemen, waarom is niet duidelijk. In de supermarkt was foto maken uitgesloten, ik werd erop gewezen toen ik toch een foto had gemaakt, maar die heb ik in ieder geval. Voor 10 € krijg je maar liefst 9000 won. na de aankoop het overgebleven geld weer teruggewisseld. Diner is wederom Koreaans en deze keer krijg ik ook mes en vork, want het gevecht met de stokjes wil maar niet tot het gewenste resultaat lijden. Wel uitstekend voor het (vermagerings)dieet. Door de ruzie in mijn ingewanden toch maar rustig aan gedaan met eten. Na aankomst in het hotel meteen te voet naar de cinema voor een film geregisseerd door de tweede leider. Het was een pure propaganda film die toevalligerwijs prima aansloot bij het circus van vanmiddag. Het verhaal ging over een meisje dat haar moeder vraagt wanneer zij ook zou kunnen vliegen net als een vlinder. Zij werkte als mijnwerkster en wilde dolgraag vliegen in het circus als acrobate en daar draaide het verhaal om. Uiteindelijk werkte ze zich op als acrobate in het circus. Na de film in het pikkedonker teruggelopen naar het hotel, met gelukkig het lampje van mijn telefoon. Leinie gebeld. Zondag kan ik pas weer bellen. Morgen vertrek om 09:00 uur. Een nacht verblijven we in Nampo niet ver van Pyongyang en de laatste nacht zijn we dan weer terug in Pyongyang. Het is dan inmiddels zaterdag en tijd voor de terugreis per trein naar Beijing.